11 lipca, w piątek o godz. 10.00 na Placu Zamkowym w Opocznie (przy Pomniku Nieznanego Żołnierza) odbyły się uroczystości upamiętniające „Pierwszy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej”.
Uroczystość zorganizowano pod patronatem Burmistrza Opoczna Michała Koneckiego, który witając wszystkich podziękował za obecność i wspólne uczczenie pamięci ofiar tragicznych wydarzeń na Wołyniu. Zaznaczył tównież w sowim przemówieniu, że dkalog polsko-ukraiński w tej sprawie nie jest łatwy, gdyż obie strony inaczej interpretują te wydarzenia. Obchody popowadziła Lidia Lasota Dyrektor Wydziału Promocji Urzędu Miejskiego w Opocznie.
W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych, służb mundurowych, organizacji społecznych, placówek oświatowych, instytucji publicznych oraz mieszkańcy miasta i gminy Opoczno.
W imieniu władz powiatowych głos zabrała Wicestarosta Powiatu Opoczyńskiego Maria Barbara Chomicz, która podziękowała Burmistrzowi Opoczna za pamięć i godne uczczenie tego dnia, a w odczytanym z tej okazji przemówieniu podkreśliła:
" (...) Naszym obowiązkiem jako Polaków, jako samorządowców jest przywracać ich pamięć i godność. NIe po to by sądzić, nie po to by wzniecać gniew, ale po to by mówić prawdę. Bo tylko prawda, nawet trudna, bolesna, może być fundamentem pojednania i wzajemniego zrozumienia. Nie ma pokoju bez prawdy, ale nie ma pojednania bez pamięci (...) "
Starosta Powiatu Opoczyńskiego Marcin Baranowski słowach odczytanej modlitwy w intencji ofiar Wołynia przypomniał, że naszym wspólnym obowiązkiem jest być stróżami pamięci Rzezi Wołyńskiej;
"(...) Pamietając o tych, których życie zostało brutalnie przerwane na Wołyniu wśród ognia, krzyku, cierpienia o nieludzkiej przemocy, prosimy za wszystkich tam pomordowanych. Za nasze siostry i braci (...), za dzieci, którym nie dane było dorosnąć, bezbronne niemowlęta wyrwane z ramion matek, niewinne maluchy płaczące ze strachu w płonących domach. Za młodzież, która miała swoje marzenia i plany, której przyszłość została przerwana w jednej chwili. Za starców, którym nie dane było w spokoju spędzić jesieni życia. Za kobiety, matki i przyszłe matki, które doświadczyły krzywdy i bólu, nie tylko ciała ale i duszy. Za niepełnosprawnych i niedołężnych, którzy nie mogli liczyć na pomoc, ani litość. Za rodziny spalone żywcem w swoich domach, za kapłanów którzy nieśli ewangelię a zamordowani zostali za wiarę i narodowość. Za wszystkie niewinne ofiary okrutnej nienawiści (...) . Módlmy się za nas. O odwagę mówienia w imieniu ofiar Wołynia i o siłę do bycia Stróżami ich pamięci.
Podczas uroczstości przedsatwione zostały poruszające świadectwa świadków, którzy przeżyli Zbrodnię Wołyńską, a odczytali: Monika Wojciechowska – Dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej UM, Kacper Konecki – radny powiatowy oraz Piotr Kłodawski – pracownik Muzeum Regionalnego i Biblioteki Publicznej im. Stefana Janasa w Opocznie. Słowa hołdu i pamięci wygłosił Patryk Zalewski z Jednostki Strzeleckiej 1042 Opoczno im. 25 Pułku Piechoty AK – ZS „Strzelec” OSW.
Oprawę muzyczną uroczystości zapewniła schola „Różyczki Maryi” z parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Opocznie, prowadzona przez Annę Ordzińską. Uroczystość uświetniło także wykonanie pieśni „Biały Krzyż” w interpretacji solistki Katarzyny Kowalczyk.
Wiązanki kwiatów złożyli i znicze zapalili: Burmistrz Opoczna Michał Konecki wraz z dyrektorami wydziałów Urzędu Miejskiego w Opocznie – Beatą Tworek, Anną Ksytą i Jackiem Reszelewskim; radni Rady Miejskiej w Opocznie z Przewodniczącym Dariuszem Kołodziejczykiem na czele – Jolanta Łuczka-Nita, Tomasz Kopera, Sławomir Róg, Ewa Róg oraz Andrzej Rożenek; w imieniu Posła na Sejm RP Roberta Telusa – Rafał Wereszczak z małżonką; delegacja Powiatu Opoczyńskiego – Starosta Marcin Baranowski, Przewodniczący Rady Powiatu Michał Białek, Wicestarosta Maria Barbara Chomicz, Sekretarz Magdalena Zapałacz oraz Skarbnik Monika Bielas; prezesi spółek miejskich – Zbigniew Sobczyk i Robert Grzesiński; Dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej – Elżbieta Matyśkiewicz; przedstawiciele Komendy Powiatowej Policji w Opocznie – podkomisarz Barbara Stępień (w imieniu komendant Magdaleny Kucharskiej); przedstawiciele Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Opocznie – młodszy brygadier Maciej Połeć (w imieniu komendanta Krzysztofa Juszczaka); Ochotnicza Straż Pożarna w Opocznie – Adam Zakrzewski; delegacja Jednostki Strzeleckiej 1042 Opoczno im. 25 Pułku Piechoty AK – ZS „Strzelec” OSW; przedstawiciele Konfederacji Korony Polskiej – Tomasz Wiaderny i Jakub Długosz; przedstawiciele opoczyńskiej NSZZ „Solidarność”; delegacje szkół i przedszkoli z terenu Gminy Opoczno; przedstawiciele seniorów i emerytów oraz delegacje instytucji i jednostek organizacyjnych Powiatu Opoczyńskiego.
Rzeź wołyńska (1943–1944) zwana " Krwawą Niedzielą ", była to zorganizowana czystka etniczna wymierzona w ludność polską,a przeprowadzona przez ukraińskich nacjonalistów. Działania te miały charakter ludobójstwa.
Za zbrodnię odpowiadała frakcja Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów kierowana przez Stepana Banderę oraz jej zbrojne ramię – Ukraińska Powstańcza Armia (UPA). Sami sprawcy określali swoje działania mianem „akcji antypolskiej”, co miało zamaskować ich prawdziwe intencje – całkowite wyniszczenie i wypędzenie ludności polskiej z Wołynia oraz innych terenów.
Szacuje się, że w latach 1943–1944 OUN i UPA zamordowały około 100 tysięcy Polaków na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. Niektóre źródła mówią nawet o 130 tysiącach ofiar.
„Nie o zemstę, lecz o pamięć wołają ofiary.”
